Fiat Panda (1980 - 2003)

"Met de Fiat Panda lach je iedereen uit", stelt de televisiereclame. Een auto maken die beter is dan alle andere is niet zo'n uitdaging, met voldoende paardenkrachten en strekkende meters is dat zo geregeld. De Fiat Panda stelt echter beter te zijn dan anderen door niet te kiezen voor domme kracht, maar voor een slim concept.

En dat begint met het ontwerp. De Panda heeft een simpel, vierkant koetswerk dat uit minimale buitenmaten maximale binnenruimte haalt. Bovendien is recht plaatwerk veel makkelijker (lees: goedkoper) te produceren dan bolle vormen. Tegelijkertijd kreeg de Panda een vrolijk "gezicht" en dat maakt dit vierkante blikje op wielen toch heel aantrekkelijk.

Ruimte

Daarbij is de Panda ronduit doordacht. Om ruimte te besparen ligt het reservewiel onder de motorkap. Zelfs het boordgereedschap kon in een uitsparing van de tank voor de ruitenwisservloeistof worden weggewerkt. Er is slechts één ruitenwisser, die de hele voorruit bedient.

Om de prijs laag te houden en om de binnenruimte maximaal te kunnen benutten, is de achterbank vervangen door een "hangmat". Afhankelijk van de situatie kan deze worden bevestigd om de vorm te krijgen van een achterbank (verwacht geen wonderen van de beenruimte) of zelfs een bed! De voorstoelen zijn eenvoudig en omdat hoofdsteunen optioneel zijn, scharnieren ze extra ver naar voren voor een uiterst gemakkelijke instap naar achteren.

In het interieur is veel plaatwerk zichtbaar, maar de combinatie met de vrolijke bekleding (afneembaar en afwasbaar!) zorgt ervoor dat dit geen armoedige uitstraling geeft. Opnieuw toont Fiat zich van de slimste kant door het dashboard te vervangen door een strak gespannen reep stof (met dezelfde bekleding als de stoelen) die volop bergruimte biedt. Daar kan geen dashboardkastje tegenop!

Minder slim: de buitenspiegels staan halverwege de portieren en dat is ronduit onhandig. Mede omdat de stoelen niet ver naar achteren kunnen, moeten grote bestuurders bijna over de schouder kijken om iets in de spiegels te zien.

In vergelijking met de opkomende concurrentie van Japanse merken, is de uitrusting van de Panda ronduit karig en ontbreekt het deze Italiaan aan verfijning. Niet alleen de eerder genoemde hoofdsteunen, maar ook een ruitenwisser achterop is een optie. De ventilator heeft slechts de standen "aan" en "uit", en "aan" betekent oorverdovend veel lawaai.

Motor

Mede dankzij het doordachte concept is de Panda al sinds 1980 op de markt. In de tussentijd heeft de auto diverse facelifts ondergaan, maar het hier gereden exemplaar is van de eerste generatie. Die is herkenbaar aan het gekleurde plaatwerk tussen de koplampen (in plaats van de zwarte grille op de latere exemplaren).

De eerste generatie was leverbaar met twee motoren: de "34" en "45" hetgeen stond voor respectievelijk 34 en 45 paardenkrachten. Beide motoren accepteren loodvrije benzine, maar de "45" lust graag super en dat is een stuk kostbaarder in gebruik.

Bovendien blijken de 34 paardenkrachten van het basismodel ruim voldoende! De korte schakelwegen in combinatie met de lange versnellingshendel vragen enige gewenning, maar uiteindelijk komt de Panda 34 moeiteloos mee met het verkeer.

Vanwege de vierbak en de matige geluidsisolatie (Fiat presteert de stoffen bekleding van het hemeltje trots als "geluidsisolerend") neemt het geluidsniveau sterk toe boven de 80 km/u. Boven de 80 km/u moeten de inzittenden de stem (flink) verheffen om nog een gesprek te kunnen voeren. Alleen de "Panda 45s" heeft een vijfbak en is daarmee ook (iets) zuiniger.

Toch is het het remvermogen waarmee de Panda zijn leeftijd verraadt. De remmen zijn gevoelloos en het remvermogen is op z'n zachtst gezegd matig. Daarbij bedient deze Fiat zich niet van een automatische, maar van een ouderwetse handbediende choke.

Weggedrag

De besturing is niet bekrachtigd en dat is ook helemaal niet nodig bij een kleine en lichte (668 kg) auto als deze. Ondanks de afwezigheid van zulk pretverstorend mechaniek, is het gevoel in de besturing gering.

Het is niet de kwaliteit van het onderstel of de kwaliteit van de besturing, maar vooral de wendbaarheid die uiteindelijk voor het nodige rijplezier zorgt. De Panda is immers ontworpen met het oog op smalle Italiaanse straatjes en dat zorgt ervoor dat deze kleinste Fiat een makkie heeft aan het Nederlandse (stads)verkeer.

Conclusie

Ook na een uitgebreide proefrit verging het lachen de testrijder niet. Natuurlijk is de reclame van Fiat een tikkeltje overdreven, maar de Panda (1980 - 2003) is inderdaad een razendslimme auto. Fiat heeft simplisme namelijk tot een kunst weten te verheffen. Over ieder onderdeel is opnieuw nagedacht en steeds stonden functionaliteit en een lage prijs centraal.

Het resultaat is een uiterst functionele auto waarbij het niet om prestige of de rijeigenschappen gaat, maar om degelijk vervoer van A naar B. Dat biedt de Panda tegen een spotprijsje en daarmee lach je inderdaad menigeen uit die veel meer heeft betaald voor hetzelfde. Immers, een auto is een vervoermiddel en geen speelgoed of prestigeobject.