Handleiding voor elektrisch snelladen

Eerst de logica. Hoe langer een elektrische auto stilstaat, hoe minder snel er geladen hoeft te worden. Concreet betekent dat: omdat een elektrische auto thuis het langste stilstaat, is de snelheid waarmee thuis wordt geladen ook minder van belang. Thuis laden is daarom het traagst (3,7 kW), maar ook het goedkoopst.

Bij een kantoor of winkelcentrum zal een elektrische auto enkele uren stilstaan en daarom is het vermogen van een publiek laadpunt hoger (11 of 22 kW) dan thuis. Gemiddeld genomen is een publiek laadpunt twee keer zo sterk als een thuislaadpunt. Het laden verloopt daarom ook grofweg twee keer zo snel, maar daar staat tegenover dat de prijs bijna twee keer zo hoog is.

Waarom snelladen?

Snelladers zijn bedoeld om bij te laden tijdens een lange rit. Ze zijn daarom vooral langs de snelweg te vinden en leveren een veelvoud van het vermogen (minimaal 50 kW) van een thuislader of publiek laadpunt. De gemiddelde elektrische auto is hier in 45 minuten tot 80% opgeladen.

Hoe snel het laden daadwerkelijk verloopt, is sterk afhankelijk van de auto en het laadpunt. Het laadpunt moet een bepaald vermogen kunnen leveren, maar de auto moet dit kunnen verwerken. Grofweg geldt: hoe groter de batterij, hoe sneller de betreffende auto kan opladen. De Hyundai IONIQ en alle modellen van Tesla zijn echte sterren in snelladen. De Opel Ampera-e van de Autozine-redactie heeft weliswaar een zeer grote batterij, maar laadt relatief traag (ongeveer 32 kW).

Elektrische auto's met een kleine batterij (eerste generatie elektrische auto's en de meeste "plug-in hybrids") kunnen in de meeste gevallen wel worden aangesloten op een snellader, maar zijn niet in staat om ook daadwerkelijk snel te laden. Voor die auto's is een snellader niet meer dan een (dure) noodoplossing.

Hoe snelladen?

Bij de meeste snelladers zit de kabel aan de lader vast. Vanwege de hoge vermogens is een veel dikkere kabel nodig dan bij thuis of publiek laden en zo'n kabel zou te groot/zwaar zijn om zelf mee te brengen. Snelladers zijn voorzien van stekkers van het type "type 2", "ChaDeMo" en "CCS". Als er meerdere stekkers passen, kies dan de grootste stekker die past op de auto, want daarover zal ook het hoogste vermogen gaan. Afhankelijk van het type auto en het type aansluiting wisselen de auto en het laadpunt meer of minder gegevens uit. Bij moderne elektrische auto's verschijnt zowel op het beeldscherm van het laadpunt, als op het beeldscherm van de auto hoeveel vermogen wordt afgeleverd en hoe lang het laden nog zal duren. Onder andere de Nissan LEAF (modeljaar 2018) en de Opel Ampera-e geven dankzij goede communicatie met het laadpunt een perfect inzicht in het proces. De Renault Zoe daarentegen wisselt nauwelijks gegevens uit met het laadpunt.

Op het moment van schrijven (begin 2019) zijn de eerste laders beschikbaar die 150 of zelfs 175 kW kunnen leveren. Dit vermogen is zo hoog, dat zelfs de kabel gekoeld moet worden (zonder gekoelde kabel is het vermogen beperkt tot 80 kW). Onder andere de Jaguar I-PACE en Audi e-tron kunnen van deze extra snelle snelladers gebruikmaken en zijn daarom, ondanks de bovengemiddeld grote accu, toch heel snel (bij)geladen.

Tip: alhoewel laadpunten over meerdere kabels beschikken, kunnen deze niet altijd tegelijkertijd worden gebruikt. Kies daarom bij voorkeur een laadpunt waar geen andere auto op is aangesloten. Mocht dat door drukte niet mogelijk zijn, lees dan de instructies bij de stekkers (meestal: ChaDeMo en CCS is niet tegelijkertijd mogelijk).

Kosten

Laden bij een snellader is veel duurder dan thuis laden of laden bij een publiek laadpunt. Daar zijn twee redenen voor. De eerste is dat een snellader veelal op een kostbare locatie staat en dat heeft een prijs.

De tweede reden voor de hoge prijs is van technische aard. De batterij in de auto slaat elektriciteit op in de vorm van gelijkstoom. Het is echter efficiënter om elektriciteit in de vorm van wisselstroom te transporteren. Als het om lage vermogens gaat, kunnen elektrische auto's wisselstroom zelf omzetten naar gelijkstroom. Dit gebeurt bij thuis laden of bij laden op een publiek laadpunt. De vermogens van de snellader zijn echter veel hoger en daarom zet de snellader wisselstroom om in gelijkstroom (dit verklaart ook waarom snelladers niet geruisloos zijn). Omdat dit omzetten kostbare apparatuur vereist, is laden bij een snellader ook duurder dan elders.

Let er op dat de prijzen per snellader en per aanbieder sterk verschillen. Fastned hanteert bijvoorbeeld verschillende tarieven voor incidentele gebruikers, regelmatige gebruikers en veelgebruikers. Laden kan in Nederland geheel met groene stroom (Fastned, Vandebron) en met grijze stroom. In het buitenland kan worden gerekend per uur in plaats van per kilowatt (Frankrijk) en soms is snelladen zelfs geheel gratis (Duitsland).

Tesla

Tesla neemt een bijzondere positie in als het gaat om elektrische auto's en laden. Tesla-rijders kunnen gebruik maken van alle bovengenoemde laadmethoden (gebruik de speciale verloopstukken bij de meeste snelladers!), maar hebben ook de beschikking over een eigen laad-netwerk. Zogenaamde "superchargers" zijn in heel Europa te vinden op onderlinge afstanden van nog geen 100 km. Hier kunnen Tesla-rijders supersnel laden (130 kW). Afhankelijk van de auto en de voorwaarden waaronder de auto is gekocht, is het laden hier voordeliger dan bij andere aanbieders of zelfs helemaal gratis.

Conclusie

Wie onderweg een elektrische auto moet bijladen kan daarvoor terecht bij snelladers. Deze zijn te vinden bij tankstations en wegrestaurants. Anno 2019 werken alle snelladers in de praktijk goed, snel en betrouwbaar. Het laden is makkelijk en het betalen voor het laden gaat met dezelfde laadpas als betalen bij alle andere laadpunten.

Maar... net als bij brandstoffen zit het verschil in de onzichtbare details. Niet alle snelladers geven evenveel vermogen af. De meeste apps die helpen zoeken naar laadpunten geven weer hoeveel vermogen dat laadpunt geeft. Daarbij verschilt de prijs per kilowattuur en zijn er eventueel opstartkosten. In de praktijk is vooral de locatie van belang: is er een tankstation met een bakkerij met vers brood of wellicht een goed wegrestaurant in de buurt?