Zelfrijdende auto's

De ultieme zelfrijdende auto kan zelf sturen, remmen en gasgeven. Een bestuurder is niet nodig. En dat lost een heleboel problemen op! Lezen, spelen met de mobiele telefoon, tv-kijken of slapen is niet langer verboden, maar de meest logische tijdsbesteding onderweg.

En er zijn meer voordelen. Een auto die door de computer wordt bestuurd, rijdt beter dan een mens. Zelfrijdende auto's hebben perfecte voertuigcontrole en kunnen dichter op elkaar rijden, waardoor wegen nuttiger gebruikt worden. Bovendien zijn ze nooit afgeleid, hebben ze 360 graden zicht, houden ze zich perfect aan de regels en maken hoegenaamd geen ongelukken. Daarmee komt een einde aan verkeersslachtoffers, files en frustraties.

Dit gaat zelfs nog een stap verder als auto's gaandeweg veranderen in "robotaxi's", die na iedere rit zelf een nieuwe passagier opzoeken. Dan zal het aantal auto's op de weg sterk verminderen. Het milieuprobleem wordt grotendeels opgelost en parkeerplaatsen worden parken of speeltuinen.

GTC 2017

Tot zover het toekomstbeeld. Tijdens "GTC 2017" (GPU Tech Conference) kwamen technici, economen en autofabrikanten bij elkaar om van elkaar te leren.

Initiatiefnemer van GTC 2017 is "nVidia". Dit bedrijf is groot geworden door de verkoop van grafische chips voor computers. Met name computers die worden gebruikt om spelletjes te spelen met 3d-beelden vragen gespecialiseerde "grafische kaarten" die razendsnel berekeningen kunnen maken.

De grafische kaarten van nVidia werden onder druk van de game-industrie zelfs zo snel dat de wetenschap die rekenkracht in ging zetten voor heel andere doeleinden. In plaats van een supercomputer, werd een spelcomputer ingezet.

Met de komst van de zelfrijdende auto worden de rollen nu omgedraaid. Voorheen toonde de grafische kaart de virtuele wereld van een race-spel en de speler bestuurde een auto. Nu komt het wereldbeeld van camera's in de echte wereld, wordt de rekenkracht gebruikt om de beelden te interpreteren en is het de computer die de auto bestuurt.

Kunstmatige intelligentie

"Beelden interpreteren" klinkt een stuk eenvoudiger dan het is. Een computer kan eenvoudig kleuren en patronen herkennen, maar daar een betekenis aan geven is veel lastiger. Een verkeersbord herkennen aan de vorm en kleur lukt nog wel. Complexe objecten zoals auto's of voetgangers herkennen is veel moelijker, zeker omdat ze uiteenlopende kleuren en vormen hebben.

De oplossing is "kunstmatige intelligentie". Hierbij krijgt een computer vele voorbeelden te zien, waarbij wordt aangegeven wat goed en fout is ("rijdt niet over een voetganger heen", "stop voor een rood licht", etc.). In plaats van een uitputtende lijst van alle mogelijke verkeersborden, alle mogelijke auto's en alle mogelijke voetgangers, leert de computer wat de kenmerken van een verkeersbord, auto of voetganger zijn. Deze kennis wordt opgeslagen in een zogenaamd "neuraal netwerk".

Daarbij geldt: hoe meer voorbeelden een kunstmatig intelligent systeem te zien krijgt, hoe accurater dit wordt. Een belangrijke ontwikkeling is dat nVidia speciaal voor zelflerende systemen een extreem snelle processor heeft ontwikkeld. De "Tensor RT" is in staat om beelden van 300.000 mijl aan verkeerssituaties in 5 uur te interpreteren. Dat is nog eens een snelle leerling!

De zelfrijdende auto is daarom nu al veiliger en voorspelbaarder dan de beste menselijke chauffeur. Vragen zoals "wie is verantwoordelijk bij een ongeval" of "welke keuze maakt een zelfrijdende auto als bij een onvermijdelijk ongeluk moet worden gekozen om een kind of een bejaarde aan te rijden" zijn daarom irrelevant. Feit is dat de zelfrijdende auto nu al beter rijdt en nu al levens kan redden.

De zelfrijdende auto

De volgende stap is om het neurale netwerk met alle opgedane kennis in de auto in te bouwen. Tot voor kort vereiste dit een kofferbak vol computerapparatuur. Op GTC 2017 onthulde nVidia een computer ter grootte van een kentekenplaat, die al deze functies overneemt. Ook het stroomverbruik is drastisch gereduceerd, waardoor een speciale stroomvoorziening niet langer nodig is.

Moderne auto's beschikken inmiddels over camera's, radars, elektrische besturing en meer om de bestuurder te assisteren in gevaarlijke situaties. Het is daarom slechts een kwestie van een aanpassing van de software om de stap te maken van assisteren naar overnemen. Met de komst van de elektrische auto wordt dit nog makkelijker, omdat de computer dan geen koppeling of versnellingsbak hoeft te bedienen.

Testen

Dus, waar wachten we nog op? Naast de vele technische verhandelingen tijdens GTC 2017 geven sprekers uit de industrie en politiek voor het eerst een duidelijk antwoord op die vraag. Het antwoord bestaat uit drie delen.

Het eerste probleem is de politiek. Voor conventionele auto's bestaat een vast pakket van eisen waaraan alle onderdelen moeten voldoen om toegelaten te worden op de openbare weg. Omdat het lastig is om inzicht te krijgen in het neurale netwerk van een kunstmatig intelligente auto, is het enige alternatief om vele tests te doorlopen. Het wachten is tot de overheid een set van standaard tests en regels vaststelt die een zelfrijdende auto moet doorlopen om toegelaten te worden op de openbare weg.

Om te laten zien waartoe zelfrijdende auto's nu al in staat zijn, tonen vele bedrijven op GTC 2017 prototypes. Het meest aansprekend is de "roboracer", die bewijst dat computers perfecte voertuigbeheersing hebben. Deutsche Post demonstreert een bestelwagen die de postbode zelfstandig volgt. De postbode stapt alleen nog in de auto als een grotere afstand moet worden afgelegd.

Industrie

Het tweede probleem is de industrie. De bekende autofabrikanten hebben namelijk geen belang bij zelfrijdende auto's. Zelfrijdende auto's zullen vanzelf ook deelauto's worden. Dus zal het aantal verkochte auto's dramatisch afnemen. Bovendien zijn zelfrijdende auto's meestal elektrische auto's en dat betekent een minimum aan onderhoud en reparaties. Niet alleen de autofabrikanten, ook hun dealernetwerk zit niet te wachten op elektrische auto's danwel zelfrijdende auto's die geen onderhoud nodig hebben en geen schade rijden.

Op GTC 2017 zijn het daarom niet minder dan 145 (!) kleine bedrijfjes die laten zien dat het ook anders kan. Een spreker uit de financiële sector benadrukte dat deze nieuwkomers zeer serieus moeten worden genomen, met als voorbeeld telefoonmakers Nokia en Ericsson. Deze bedrijven stelden ooit dat een "computerboer" zoals Apple nooit behoorlijke telefoons zou kunnen maken. De gevolgen van deze misrekening zijn algemeen bekend.

De grote automerken hebben daar van geleerd. Ze werken daarom allemaal aan zelfrijdende auto's. Onder druk van de nieuwkomers doen ze dat zo snel als moet, maar onder druk van gevestigde belangen zo langzaam als kan.

Consument

De derde groep waarop het wachten is, is de consument. Die moet vertrouwen krijgen in de techniek en uiteindelijk het stuurwiel los durven laten. Net als bij de smartphone zullen de voordelen uiteindelijk overduidelijk zijn. Wat voorzichtig begint, zal spoedig een explosieve groei doormaken.

Zelfs voor autoliefhebbers wordt het leven alleen maar beter. Voor hen wordt autorijden zoiets als paardrijden of zeilen nu is: niet noodzakelijk, maar wel heel leuk.

Conclusie

Na een week van presentaties en demonstraties is het duidelijk: na de slimme telefoon zal de slimme auto de wereld rigoureus gaan veranderen. Dat gebeurt stapje voor stapje. Nu al zijn auto's voorzien van systemen die de bestuurder assisteren. Op eenvoudige trajecten en gesloten terreinen wordt assisteren overnemen. Weer later zal de auto overal geheel zelfstandig rijden.

De techniek is klaar voor de zelfrijdende auto. Het wachten is op de politiek, de industrie en de acceptatie van de consument. De meest pessimistische spreker verwacht dat de zelfrijdende auto pas in 2045 een feit is. De meest optimistische noemt 2019. Wat Autozine betreft komt de zelfrijdende auto zo snel mogelijk, want de techniek lost heel veel problemen op en zal de wereld stukken mooier maken.