Publicatiedatum: 8 mei 2006

Rolls Royce Phantom V Hearse

From hell to heaven

Rij-impressie - In de afgelopen jaren heb ik een aantal verhalen geschreven over het merk Rolls-Royce. Om wat achtergrondinformatie over het merk te verzamelen heb destijds ik onder meer het boek "Rolls-Royce: The classic elegance" van Lawrence Dalton (1987) doorgelezen. Behalve fraaie foto's van alle naoorlogse Rolls-Royce modellen bevat het boek een complete lijst met namen van alle Rolls-Royce kopers van 1946 tot 1968. Wanneer je daar doorheen bladert, kom je heel wat illustere namen tegen. Koningen, prinsen, maharadja's, zangers en filmsterren; het kopen van een Rolls-Royce was voor velen een manier om te laten zien dat het leven hen van alle kanten toelachte. Tussen die namen van "de groten der aarde" kwam ik af en toe de naam tegen van de firma Joseph Hey & Sons met als "coachbuilder" Woodall-Nicholson. Deze laatste leverde Joseph Hey geen saloon, een landaulette of een limousine-coupé, maar een "hearse", een lijkauto of rouwwagen in normaal Nederlands. Joseph Hey was namelijk een "funeral director" oftewel een uitvaartverzorger. Koning, keizer, admiraal, dood gaan ze allemaal. En dan is het wel een prettig idee, dat je ook je laatste rit in een Rolls-Royce kunt maken.

De Rolls-Royce Phantom V werd als limousine gebouwd van 1959 tot 1968, daarnaast was de Phantom V tot 1970 ook leverbaar als State Landaulette. Maar hier gaat het natuurlijk over de "hearse". Er zijn heel wat carrosseriebouwers geweest die een Rolls-Royce als basis voor een hearse gebruikten. Eén van de grootste was de Scottish Co-operative Wholesale Society, niet alleen een ouderwetse "coöperatie", maar ook de grootste uitvaartverzorger in Schotland.i

In de jaren dertig van de vorige eeuw begonnen zij een eigen Motor Body and Cartwright "department", waar onder andere rouwwagens gebouwd werden. En even ter verduidelijking: bij "Cartwright" denken de oudere lezers natuurlijk meteen aan Pa, Adam, Hoss en Little Joe, de hoofdpersonen uit de westernserie Bonanza, maar hoewel de Cartwrights heel wat klanten bij de "undertaker" hebben afgeleverd, betekent "cartwright" niets anders dan wagenmaker. Is dat ook weer rechtgezet.

Rolls Royce Phantom V Hearse

Andere bekende hearse-bouwers waren Alpe & Saunders, Dario Casale, William Denby en Woodall Nicholson, de bouwer van "onze" Phantom V. Woodall Nicholson is in de jaren twintig van de 19de eeuw opgericht en is daarmee één van de oudste carrosseriebedrijven in Engeland. Het destijds in Yorkshire gevestigde bedrijf bouwde in het begin vooral klassieke koetsen voor befaamde Engelse merken als Daimler, Austin, Jaguar en vooral ook Rolls-Royce. Rond 1930 kwam er een specialisatie bij, namelijk het ombouwen van gebruikte Rolls-Royces tot rouwwagens. Dat bleek een dermate groot succes, dat men na de Tweede Wereldoorlog ook nieuwe Rolls-Royces van een hearse-body voorzag. En één daarvan is dus "onze" Phantom V met het chassisnummer 5VC29, die op 2 oktober 1964 als zwarte hearse werd geregistreerd.

Rolls Royce Phantom V Hearse

Completely gone

Hoe lang de Rolls-Royce als rouwwagen in dienst van Joseph Hey z'n werk heeft gedaan is niet precies bekend. Wel is duidelijk geworden dat de auto in 1983 op naam stond van de firma W. Lever Ltd in Bradford. Wanneer ik de firma Lever bel, krijg ik te horen dat de Rolls al "in the early seventies" van Joseph Hey is overgenomen en dat de auto de laatste 15 jaar niet meer heeft gereden. "We sold the car about 5 years ago and it was completely gone", aldus een woordvoerder van Lever.

En ja, dan vraag je je af wie zo'n "completely gone" Rolls-Royce dan koopt. Welnu, dat is Monica Zeegers, een bijzonder ondernemende vrouw die al zo'n 15 jaar actief is in de uitvaartbranche. Monica maakte bij de uitvaarten van haar bedrijf altijd gebruik van rouwwagens van Amerikaanse makelij, maar had haar zinnen gezet op een Rolls-Royce. Gewoon omdat ze het een prachtige auto vind. Via-via kreeg ze een tip: "Ik weet een Rolls-Royce hearse te koop te staan."

Rolls Royce Phantom V Hearse

Monica had het nog niet gehoord of ze was al op weg naar Engeland. En daar bij een handelaar in klassieke auto's stond de Rolls onder een afdakje. Inderdaad "completely gone". "Er zaten nog een paar plekjes roest aan, de rest van het plaatwerk was gewoon weg. Ik moest een schop tussen het scharnier zetten om het portier open te wrikken. Eigenlijk heb ik de auto uit onbenul gekocht. Ik had geen idee wat er aan moest gebeuren om de auto weer op de weg te krijgen."

Rolls Royce Phantom V Hearse

Deels gerestaureerd in Polen

Monica heeft de Rolls-Royce naar Nederland laten komen en is op zoek gegaan naar een bedrijf dat de restauratie op zich wilde nemen. Dat bleek makkelijker gezegd dan gedaan, er waren nogal wat restauratiebedrijven die schrokken van de staat waarin de Rolls zich bevond. Uiteindelijk kwam Monica in contact met Harold Jacobs van Silver Hill uit Molenhoek. Harold durfde de uitdaging wel aan, ook al was de Rolls "bad as hell".

Bij Silver Hill werd de motor uitgebouwd en werden chassis en carrosserie naar Polen gebracht. Sinds een paar jaar werkt Silver Hill samen met het bedrijf Maru Auto Toy Store van vader en zoon Maruzewski in het Poolse plaatsje Doluje. In Polen hebben ze een paar echte vakmensen om zich heen verzameld en daar is de hearse tot in de perfectie gerestaureerd. De Phantom V heeft een carrosserie van aluminium, die om een houten frame is geklopt. Het hout was volledig verrot en is compleet vernieuwd en ook de aluminium carrosserie is voor zo'n 70% vernieuwd.

Rolls Royce Phantom V Hearse

Het chassis was door midden gebroken en bijna volledig verrot; de Polen hebben het in nieuwstaat teruggebracht en daarna in een zinkbad gedompeld. Pa Maruzewski zei daarna tegen Harold Jacobs: "Dit roest nooit meer, ik geef je hier 200 jaar garantie op tegen doorroesten, maar als het 175 jaar wordt moet je niet zeuren." En over zeuren gesproken, Harold stelt: "Die Polen zeuren niet bij tegenslag, het moet gewoon goed worden. Eigenlijk hebben ze geen geld verdiend aan dit project, maar daar gaat het ook niet om. En dat laatste geldt eigenlijk ook voor onszelf. Wij vonden het leuk om te bewijzen dat het wel kon, terwijl niemand er aan durfde te beginnen."

... en deels in Nederland

Terwijl men in Polen hard aan het chassis en de carrosserie werkte werd in Molenhoek de motor volledig gereviseerd en ook de versnellingsbak en de remmen ondergingen een complete revisie. Daarna was het binnenwerk van de auto aan de beurt. Allereerst is de hemel opnieuw met leer bekleed en in een hearse is dat een paar meter meer dan in een normale saloon. Bovendien moesten er speciale baleinen komen om de hemel op te hangen.

En ook de ondergrond waar de kist op komt te staan was een verhaal apart. Harold vertelt: "Toen de auto hier binnenkwam was het binnenwerk met een soort formica bekleed, dat spul waar vroeger keukentafels van werden gemaakt. Dat was te smerig om aan te pakken. We hebben geprobeerd het schoon te maken, maar uiteindelijk hebben we het allemaal door hout vervangen."

Co-productie

Als finishing touch werd al het chroomwerk opnieuw verchroomd, waarna de inmiddels 45 jaar oude hearse er als nieuw bijstaat. Al met al is er in Polen zo'n 3.000 uur werk aan de Rolls-Royce verricht en daar is in Nederland nog ruim 500 uur bijgekomen. De Nederlands-Poolse samenwerking heeft een prachtig resultaat opgeleverd. Dankzij technische kennis en inventiviteit van Harold Jacobs van Silver Hill, het ouderwets degelijke vakmanschap van vader en zoon Maruzewski en het doorzettingsvermogen van Monica Zeegers is een unieke Rolls-Royce in de oude luister hersteld. Voor de hedendaagse groten der (Hollandse) aarde moet het een geruststellende gedachte zijn, dat ook zij hun laatste rit in een echte Rolls-Royce kunnen maken. En zo is de cirkel dan weer rond; "dust to dust, ashes to ashes".